|
«Για την επόμενη γενιά»: Ώρα για μια φιλόδοξη συνθήκη του ΟΗΕ για τα πλαστικά,
λέει κορυφαίος εμπειρογνώμονας
Ο καθηγητής Richard Thompson, ειδικός σε θέματα θαλάσσιας ρύπανσης, δηλώνει ότι οι εκπρόσωποι του ΟΗΕ πρέπει να δράσουν αποφασιστικά για να μπορούν να «κοιτάξουν στα μάτια την επόμενη γενιά».
Οι εκπρόσωποι στις συνομιλίες για τη συνθήκη του ΟΗΕ για τη ρύπανση από πλαστικά στη Γενεύη πρέπει να εξασφαλίσουν μια φιλόδοξη παγκόσμια συμφωνία, ώστε να μπορούν να κοιτάξουν στα μάτια τις μελλοντικές γενιές, δήλωσε ένας από τους κορυφαίους ειδικούς στον κόσμο σε θέματα θαλάσσιας ρύπανσης.
Σύμφωνα με τον Guardian, ο καθηγητής Richard Thompson, ο οποίος ανακηρύχθηκε ένας από τους 100 ανθρώπους με μεγαλύτερη επιρροή της χρονιάς από το περιοδικό Time για το πρωτοποριακό του έργο στον τομέα της ρύπανσης από πλαστικά, δήλωσε ότι απαιτούνται αποφασιστικές ενέργειες για την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του πλανήτη.
Μίλησε τη Δευτέρα, ενώ εκπρόσωποι από περισσότερες από 170 χώρες προετοιμάζονταν να συναντηθούν στη Γενεύη για να γεφυρώσουν τις βαθιές διαφωνίες σχετικά με το αν θα συμπεριληφθούν περιορισμοί στην παραγωγή πλαστικών στην τελική συνθήκη.
Εμπόδια στις διαπραγματεύσεις
Τον περασμένο Νοέμβριο, οι συνομιλίες στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας για την εξασφάλιση μιας παγκόσμιας συνθήκης για τον τερματισμό της ρύπανσης από πλαστικά απέτυχαν χωρίς να επιτευχθεί συμφωνία.
Περισσότερες από 100 χώρες υποστηρίζουν νομικά δεσμευτικές παγκόσμιες μειώσεις στην παραγωγή πλαστικών και τη σταδιακή κατάργηση ορισμένων χημικών ουσιών και πλαστικών προϊόντων μίας χρήσης.
Ωστόσο, χώρες με μεγάλες βιομηχανίες ορυκτών καυσίμων, όπως η Σαουδική Αραβία, η Κίνα, η Ρωσία και το Ιράν, αντιτίθενται στους περιορισμούς στην παραγωγή πλαστικών και πιέζουν για μια συμφωνία που θα επικεντρώνεται στην καλύτερη διαχείριση και ανακύκλωση των αποβλήτων.
Οι ΗΠΑ υπό τον πρόεδρο Μπάιντεν και τώρα υπό τον πρόεδρο Τραμπ έχουν δηλώσει ότι υποστηρίζουν περισσότερο μια συνθήκη με χαμηλότερους στόχους, η οποία δεν περιλαμβάνει περικοπές στην παραγωγή.
Κίνδυνος για την υγεία
Η κλίμακα της παραγωγής πλαστικών και η απειλή που αυτή αποτελεί για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον υπογραμμίστηκε για άλλη μια φορά τη Δευτέρα, όταν μια νέα έκθεση προειδοποίησε ότι ο κόσμος βρίσκεται σε «πλαστική κρίση» που προκαλεί ασθένειες και θανάτους από την παιδική ηλικία έως τα γηρατειά και είναι υπεύθυνη για τουλάχιστον 1,5 τρισ. δολάρια ετησίως σε ζημίες που σχετίζονται με την υγεία.
Η τεράστια αύξηση της παραγωγής πλαστικών, η οποία έχει αυξηθεί περισσότερο από 200 φορές από το 1950 και αναμένεται να τριπλασιαστεί έως το 2060, φτάνοντας τα 1 δισεκατομμύρια τόνους ετησίως, έχει τροφοδοτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την αύξηση της παραγωγής πλαστικών μίας χρήσης, τα περισσότερα από τα οποία χρησιμοποιούνται για συσκευασίες, ποτά και τρόφιμα.
Πλαστικό και «μικροπλαστικά»
Ο Thompson, επικεφαλής της διεθνούς μονάδας έρευνας για τα θαλάσσια απορρίμματα στο Πανεπιστήμιο του Plymouth, ήταν ο πρώτος που εντόπισε και επινόησε τον όρο «μικροπλαστικά» για να περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο μικροσκοπικά κομμάτια πλαστικού συσσωρεύονται στο θαλάσσιο περιβάλλον.
Παρευρισκόμενος στις συνομιλίες της Γενεύης ως συντονιστής της επιστημονικής συμμαχίας για μια αποτελεσματική συνθήκη για τα πλαστικά, δήλωσε ότι μια φιλόδοξη συνθήκη θα αλλάξει τα δεδομένα για τον πλανήτη και τις μελλοντικές γενιές.
«Είναι πλέον σαφές ότι η ρύπανση από πλαστικά μολύνει τον πλανήτη μας από τους πόλους μέχρι τον ισημερινό», δήλωσε.
«Βρίσκουμε μικροπλαστικά στα βαθύτερα βάθη των ωκεανών και στα ψηλότερα βουνά μας. Υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν την έκθεση του ανθρώπου σε αυτά από τη μήτρα, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Είναι απολύτως σαφές ότι, για να προστατεύσουμε τις μελλοντικές γενιές, πρέπει να λάβουμε τώρα αποφασιστικά μέτρα για μια συνθήκη που θα αντιμετωπίσει τη ρύπανση από πλαστικά. Ελπίζω λοιπόν ότι οι διαπραγματευτές θα μπορούν να κοιτάξουν στα μάτια την επόμενη γενιά και να της πουν ότι ενήργησαν αποφασιστικά».
Πώς θα επιτευχθεί μία παγκόσμια συνθήκη
Εάν εγκριθεί, μια παγκόσμια συνθήκη για τα πλαστικά θα είναι μια διεθνής, νομικά δεσμευτική συμφωνία που θα αποσκοπεί στον τερματισμό της ρύπανσης από πλαστικά, θέτοντας στόχους που θα πρέπει να επιτύχουν οι χώρες για να καταπολεμήσουν τα 11 εκατομμύρια τόνους πλαστικών που απορρίπτονται κάθε χρόνο στους ωκεανούς.
Ωστόσο, από το 2022, όταν ο ΟΗΕ εξασφάλισε για πρώτη φορά συμφωνία από 173 χώρες για την ανάπτυξη μιας νομικά δεσμευτικής συνθήκης για τη μείωση της ρύπανσης από πλαστικά, πέντε ξεχωριστές διαπραγματεύσεις απέτυχαν να εξασφαλίσουν ένα τελικό κείμενο προς υπογραφή.
Η αρχική συμφωνία αφορούσε μια συνθήκη για την αντιμετώπιση ολόκληρου του κύκλου ζωής των πλαστικών.
Ωστόσο, όλο και περισσότεροι εκπροσώποι της βιομηχανίας πλαστικών συμμετείχαν σε κάθε γύρο των συνομιλιών για να αντιταχθούν στη μείωση της παραγωγής.
Πέρυσι στο Μπουσάν, εκπροσωπήθηκαν 220 εκπρόσωποι της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων και χημικών – περισσότεροι παραγωγοί πλαστικών από ποτέ – συμπεριλαμβανομένων 16 εκπροσώπων της βιομηχανίας πλαστικών που συμμετείχαν ως μέλη των εθνικών αντιπροσωπειών.
Υγεία εναντίον οικονομίας
«Υπάρχουν χώρες που λαμβάνουν υπόψη την οικονομική απειλή, επειδή η συνήθης δραστηριότητά τους απειλείται από αυτό», δήλωσε ο Thompson.
«Ωστόσο, η εντολή που φέρνει τους διαπραγματευτές από 170 χώρες στη Γενεύη αυτή την εβδομάδα ορίζει ότι η ρύπανση από πλαστικά είναι επιβλαβής. Είναι απολύτως σαφές ότι η συνήθης πρακτική δεν είναι βιώσιμη».
Σε παγκόσμιο επίπεδο, μόνο το 9% του πλαστικού που παράγεται ανακυκλώνεται, και ο Thompson, του οποίου το έργο οδήγησε άμεσα στην απαγόρευση των μικροσφαιριδίων στα καλλυντικά προϊόντα στο Ηνωμένο Βασίλειο, δήλωσε ότι τα στοιχεία δείχνουν ότι η παραγωγή πλαστικού πρέπει να μειωθεί για να αντιμετωπιστεί η ρύπανση από πλαστικά.
Είπε ότι χρειάζεται μια συνθήκη που θα διασφαλίζει ότι θα παράγεται μόνο το πλαστικό που είναι απαραίτητο για την κοινωνία, ότι θα μειωθούν οι χιλιάδες χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στο πλαστικό και ότι όλο το πλαστικό που θα παράγεται στο μέλλον θα είναι βιώσιμο, κάτι που συνεπάγεται τη μετάβαση στην επαναχρησιμοποίηση και την κυκλική οικονομία στο πλαστικό.
Όλα αυτά, είπε, θα μειώσουν αποτελεσματικά την ποσότητα του πλαστικού που παράγεται παγκοσμίως.
Άμεση ανάγκη
Ο Graham Forbes, επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Greenpeace στις διαπραγματεύσεις για τη συνθήκη, δήλωσε ότι η επιστήμη, η ηθική επιταγή και η οικονομία είναι σαφείς.
«Η ανεξέλεγκτη παραγωγή πλαστικού είναι θανατική ποινή. Ο μόνος τρόπος για να τερματιστεί η ρύπανση από πλαστικά είναι να σταματήσουμε να παράγουμε τόσο πολύ πλαστικό»
«Οι ηγέτες του κόσμου πρέπει να αδράξουν την ευκαιρία στη Γενεύη, να αντισταθούν στη βιομηχανία ορυκτών καυσίμων και να κάνουν το πρώτο βήμα της ανθρωπότητας προς τον τερματισμό της κρίσης των πλαστικών και τη δημιουργία ενός πιο υγιούς και ασφαλέστερου μέλλοντος για όλους».
Πηγή: in.gr
06/08/2025
|
