|
«Απίστευτα παράξενος» δεινόσαυρος από το Μαρόκο ήταν καλυμμένος με ακίδες
Το ζώο φώναζε από μακριά «μην αγγίζετε»: παλαιοντολόγοι στο Μαρόκο έφεραν στο φως έναν δεινόσαυρο του οποίου το σώμα ήταν καλυμμένο με οστέινη θωράκιση και ακίδες, ορισμένες από τις οποίες είχαν μήκος ένα μέτρο.
Απολιθώματα του δεινόσαυρου που έζησε πριν από περίπου 165 εκατομμύρια χρόνια βρέθηκαν κοντά στα Όρη του Άτλαντα, κοντά στην πόλη του Μπουλέμε, μια περιοχή στην οποία βρισκόταν κάποτε οι εκβολές ενός ποταμού.
Ο Spicomellus, όπως ονομάστηκε το ζώο της Ιουράσιας περιόδου, είχε μήκος περίπου τέσσερα μέτρα και βάρος ενός έως δύο τόνων. Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύεται στο Nature, ο Spicomellus είναι το αρχαιότερο γνωστό μέλος της ομάδας των αγκυλόσαυρων, κοντόχοντρων, αργοκίνητων φυτοφάγων δεινοσαύρων που συχνά καλύπτονταν από οστέινες πλάκες.
«Η θωράκιση του Spicomellus είναι απίστευτα παράξενη, δεν μοιάζει τη θωράκιση κανενός άλλου δεινόσαυρου –ή άλλου ζώου ζωντανού ή νεκρού» σχολίασε στο Reuters ο Ρίτσαρντ Μπάτλερ του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ στη Βρετανία, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
«Όχι μόνο είχε μια σειρά από αιχμηρές, μακριές ακίδες σε κάθε πλευρό –κάτι που τον κάνει να ξεχωρίζει σε σχέση με άλλα ζώα, αλλά επιπλέον είχε και ακίδες σε μήκος μπαστουνιού του γκολφ που προεξείχαν από ένα κολάρο γύρω από τον λαιμό του» είπε ο Μπάτλερ.
Ο Spicomellus είχε μάλλον κοντόχοντρο σώμα με μήκος γύρω στα 4 μέτρα (Matt Dempsey via Reuters)
Η περίεργη πανοπλία ίσως είχε διπλό ρόλο -ως άμυνα απέναντι σε μεγάλους σαρκοφάγους δεινόσαυρους και ως μέσο επίδειξης για την προσέλκυση συντρόφων.
«Η θωράκιση σίγουρα είχε κάποιο αμυντικό ρόλο, είναι όμως δύσκολο να φανταστείς πώς οι ακίδες του ενός μέτρου γύρω από τον λαιμό χρησιμοποιούνταν για άμυνα. Δείχνουν υπερβολικές για αυτό τον ρόλο» δήλωσε ο Μπάτλερ.
Γενικά στη ζωολογία, οι δομές που δεν έχουν προφανή λειτουργία και δείχνουν άβολες το ζώο, όπως για παράδειγμα τα κέρατα των αρσενικών ελαφιών ή η ουρά των αρσενικών παγονιών, προκύπτουν συνήθως ως αποτέλεσμα της σεξουαλικής επιλογής, χρησιμεύουν δηλαδή για την προσέλκυση συντρόφων.
«Μπορεί να χρησιμοποιούνται σε επιδείξεις ζευγαρώματος ή εδαφικής διεκδίκησης, ή σε ανταγωνιστικές μάχες εναντίον μελών του ίδιου φύλου για την εξεύρεση συντρόφου» είπε η Σουζάνα Μέιντμεντ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, πρώτη συγγραφέας της δημοσίευσης.
Ακίδες προεξείχαν από το κεφάλι, τα πλευρά και την ουρά του Spicomellus (Matt Dempsey via Reuters)
«Η πανοπλία του Spicomellus δεν ήταν καθόλου πρακτική και πιθανότατα θα ήταν ενοχλητική στην πυκνή βλάστηση. Γι’ αυτό πιστεύουμε πως είναι πιθανό ότι το ζώο απέκτησε αυτή την περίτεχνη πανοπλία για κάποιου είδους επίδειξη, η οποία πιθανώς είχε σχέση με το ζευγάρωμα» ανέφερε.
Αν και τα απολιθώματα στο Μαρόκο δεν περιλαμβάνουν το κεφάλι και κάποια άλλα τμήματα, τα οστά που βρέθηκαν δίνουν μια καλή εικόνα για τον Spicomellus. Ο δεινόσαυρος ήταν γνωστός μόνο από ένα τμήμα πλευρού πριν ανακαλυφθούν τα νέα ευρήματα το 2022 και το 2023.
Οι συνοστεωμένοι σπόνδυλοι της ουράς υποδεικνύουν ότι στην άκρη της υπήρχε κάποιου είδους αμυντικό όπλο, κάτι σαν ρόπαλο ή ακόδα, το οποίο όμως δεν περιλαμβάνεται στα απολιθώματα.
Τέτοιες δομές ήταν γνωστές μόνο από άλλους αγκυλόσαυρους που έζησαν περίπου 30 εκατομμύρια χρόνια αργότερα, ανέφεραν οι ερευνητές.
Οι αγκυλόσαυροι, μια από τις πιο πετυχημένες ομάδες δεινόσαυρων, ήταν στενοί συγγενείς των επίσης φυτοφάγων στεγόσαυρων, οι οποίοι έφεραν κι αυτοί οστέινες πλάκες στη ράχη και αιχμηρές ακίδες στην ουρά.
Και οι δύο ομάδες εμφανίστηκαν στην Ιουράσια περίοδο, όμως οι αγκυλόσαυροι έζησαν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και εξαφανίστηκαν τελικά με το χτύπημα του αστεροειδή που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου πριν από 66 εκατ. χρόνια.
Οι ερευνητές επισήμαναν ότι ο Spicomellus είχε πολύ πιο περίτεχνη πανοπλία σε σχέση τους αγκυλόσαυρους που εμφανίστηκαν αργότερα.
«Κανένας μεταγενέστερος αγκυλόσαυρος δεν είχε ακίδες στα πλευρά» δήλωσε ο Μπάτλερ. «Η απλούστερη θωράκιση των επόμενων ειδών ίσως ανακλά μια μετάβαση στην οποία η θωράκιση είχε κυρίως αμυντικό ρόλο λόγω της αυξημένης πίεσης των θηρευτών στην Κρητιδική», όταν τα αρπακτικά ζώα διογκώθηκαν σε μέγεθος.
Πηγή: in.gr
28/08/2025
|
