Τα καυτά καλοκαίρια μας κάνουν φιλάσθενους λένε επιστήμονες
Οι επιστήμονες υπογραμμίζουν ότι οι θάνατοι είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου όσον αφορά τις επιπτώσεις της θερμοκρασίας στην κοινωνία.
H ζέστη μπορεί να μας επηρεάζει περισσότερο απ’ όσο νομίζουμε, και με τρόπους που δεν είχαμε προβλέψει. Με τον πλανήτη να βιώνει όλο και θερμότερα καλοκαίρια Αμερικανοί επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η ζέστη καθιστά τους ανθρώπους πιο ευάλωτους σε μια σειρά ασθενειών.
Ειδικότερα, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science Advances και αναδεικνύει η Washington Post, αν και οι θάνατοι αυξάνονται σε περιόδους έντονου κρύου και έντονης ζέστης -ιδιαίτερα σε ηλικιωμένους- οι επισκέψεις στα επείγοντα αυξάνονται σταθερά όσο ανεβαίνει η θερμοκρασία, κυρίως μεταξύ μικρών παιδιών.
Οι ερευνητές βασίστηκαν σε δεδομένα από τμήματα επειγόντων περιστατικών στην Καλιφόρνια δείχνει τα οποία συγκέντρωναν επί 11 χρόνια κάνοντας επισκέψεις επί τόπου.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι καθώς ανέβαινε η θερμοκρασία, αυξάνονταν και οι επισκέψεις στα επείγοντα για ασθένειες που σχετίζονται με δηλητηριάσεις, αναπνευστικά συμπτώματα και προβλήματα του νευρικού συστήματος. Τα δεδομένα έδειξαν επίσης ότι τα παιδιά κάτω των 5 ετών είχαν τις περισσότερες επισκέψεις στα επείγοντα σε σύγκριση με άλλες ηλικιακές ομάδες.
«Οι ζεστές μέρες μπορούν να επιβαρύνουν την υγεία μας πολύ πριν προκαλέσουν θανάτους», δήλωσε ο Γκουλντ. «Και οι αιτίες των προβλημάτων υγείας μπορεί να είναι πολλές και ποικίλες».
Παρότι οι επιστήμονες μελετούν εδώ και δεκαετίες πώς τα ακραία καιρικά φαινόμενα οδηγούν σε θανάτους, «γνωρίζουμε σχετικά λίγα για το κατά πόσο οι ίδιες σχέσεις ισχύουν και για τη νοσηρότητα – δηλαδή την εμφάνιση ασθενειών και επιδείνωση της υγείας», ανέφερε ο Καρλος Γκουλντ, κύριος συγγραφέας της μελέτης και επιστήμονας περιβαλλοντικής υγείας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο.
Η έμφαση στους θανάτους πιθανόν οφείλεται στο γεγονός ότι η ζέστη αποτελεί τη φονικότερη μορφή ακραίου καιρού. Έχει συσχετιστεί με θανάτους από καρδιαγγειακά νοσήματα, χρόνια νεφρική νόσο και αναπνευστική ανεπάρκεια.
Η ζέστη επιβαρύνει τα όργανα: η καρδιά δουλεύει πιο εντατικά για να στείλει αίμα στο δέρμα, τα νεφρά καταπονούνται για να συγκρατήσουν τα υγρά του σώματος. Άτομα με προϋπάρχοντα προβλήματα υγείας είναι πιο ευάλωτα.
Ορισμένοι ερευνητές επισημαίνουν ότι είναι προβληματική η σύγκριση των συνεπειών της ζέστης και του κρύου. Όπως δήλωσε η Κρίστι Έμπι, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον, «παραμένει προβληματικό να σταθμίζουμε θνησιμότητα και νοσηρότητα από ακραίες θερμοκρασίες. Οι άνθρωποι δεν είναι αναλώσιμοι. Ο στόχος της δημόσιας υγείας είναι να προλαμβάνει όσο το δυνατόν περισσότερη νοσηρότητα και θνησιμότητα».
Ο Γκουλντ υπογράμμισε ότι οι θάνατοι είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου όσον αφορά τις επιπτώσεις της θερμοκρασίας στην κοινωνία. Μεταξύ 2006 και 2017, καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονταν στην Καλιφόρνια, αυξάνονταν και οι επισκέψεις στα επείγοντα, επιβαρύνοντας επιπλέον τα δημόσια συστήματα υγείας.
Η Έμπι σημείωσε πως «είναι χρήσιμες οι λεπτομερείς αναλύσεις της σχέσης θερμοκρασίας και νοσηρότητας, ώστε να εντοπιστούν παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να μειώσουν τις νοσηλείες στη διάρκεια καυσώνων».
Επιφυλάξεις επιστημόνων
Ο Γκουλντ πρόσθεσε ότι, αν και ήταν επιφυλακτικός ως προς τη γενίκευση των ευρημάτων εκτός Καλιφόρνιας, τα ποσοστά θανάτων από ακραίες θερμοκρασίες στην πολιτεία ήταν αντίστοιχα με αυτά σε άλλες περιοχές των ΗΠΑ.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι δύσκολο να αποσαφηνιστεί πώς σχετίζονται οι ασθένειες με τη ζέστη, σύμφωνα με τον Ρόμπερτ Μιντ καθηγητή στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, ο οποίος μελετά τις επιδράσεις της θερμότητας στο ανθρώπινο σώμα.
Θα μπορούσε να πρόκειται για σφάλμα στην ανάλυση των δεδομένων, ή να αντανακλά τη δυσκολία πρόβλεψης των έμμεσων επιπτώσεων της ζέστης στην υγεία μας.
Για παράδειγμα, οι ερευνητές προειδοποίησαν να μην θεωρηθεί ότι υπάρχει άμεση σχέση ανάμεσα σε υψηλότερες θερμοκρασίες και αυξημένα περιστατικά δηλητηριάσεων.
«Ίσως δεν κατανοούμε πλήρως τους μηχανισμούς, αλλά μπορεί να πρόκειται για έναν πολύπλοκο συνδυασμό της ζέστης και της ανθρώπινης συμπεριφοράς που οδηγεί στην αύξηση αυτή», πρόσθεσε ο Μιντ.
Η Έμπι ανέφερε ότι η κλιματική αλλαγή αυξάνει τη συχνότητα των δασικών πυρκαγιών, οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν επηρεάσει τα αποτελέσματα, αφού συχνά συνοδεύονται από πολύ ζεστές μέρες.
Επιπλέον, σημείωσε ότι τα δεδομένα σταματούν στο 2017, άρα δεν περιλαμβάνουν πολλούς έντονους καύσωνες των τελευταίων 7,5 ετών, οι οποίοι πιθανόν να έχουν επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρινόμαστε σήμερα στην έκθεση στη ζέστη.
Ο Καρλος Γκουλντ ελπίζει ότι τα ευρήματα θα βοηθήσουν τις αρχές δημόσιας υγείας να διευρύνουν την κατανόησή τους για το ποιοι χρειάζονται προστασία κατά τη διάρκεια καυσώνων.
«Οι θάνατοι είναι βέβαια το πιο σοβαρό αποτέλεσμα, και η πρόληψή τους είναι μία από τις βασικές προτεραιότητες της δημόσιας υγείας», είπε. «Αλλά και αυτές οι ασθένειες μπορούν να επηρεάσουν παιδιά, εργαζόμενες οικογένειες, να μειώσουν την παραγωγικότητά μας και να επιβαρύνουν τα νοσοκομεία και τις κοινότητες».
«Ακόμα κι όταν η ζέστη δεν σκοτώνει», κατέληξε ο Γκουλντ, «προκαλεί μεγάλο πόνο».
Πηγή: in.gr
01/08/2025
|