|
«Αποικιοκρατική κληρονομιά» – Αστρονόμοι διαμαρτύρονται για τα νέφη του
Μαγγελάνου
Συνεχίζοντας έναν πολιτισμικό πόλεμο που έχει ξεσπάσει για την επιστημονική ονοματολογία, ομάδα αστρονόμων ζητεί να μετονομαστούν δύο πασίγνωστοι γαλαξίες, το Μικρό και το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου, λόγω της «βίαιης αποικιοκρατικής κληρονομιάς» που συνδέεται με τα ονόματά τους. Οι δύο γαλαξίες-νάνοι, ορατοί με γυμνό μάτι από το Νότιο Ημισφαίριο, ήταν γνωστοί για τουλάχιστον μια χιλιετία στους λαούς της Νότιας Αμερικής, της Αυστραλίας και της Αφρικής.
Βαφτίστηκαν όμως προς τιμήν του πορτογάλου εξερευνητή Φερδινάνδου Μαγγελάνου, ο οποίος υποστήριξε ότι τους ανακάλυψε κατά τον πρώτο περίπλου της Γης μεταξύ του 1519 και του 1522.
Ο Μαγγελάνος ήταν «αποικιοκράτης, δουλέμπορος και δολοφόνος» διαμαρτύρεται η Μία ντε λος Ρέγες, αστρονόμος του Πανεπιστημίου Αμχερστ της Μασαχουσέτης, σε άρθρο γνώμης που δημοσιεύεται στο «American Physical Society Journal». «Εγώ και πολλοί άλλοι αστρονόμοι πιστεύουμε ότι αστρονομικά αντικείμενα και εγκαταστάσεις δεν πρέπει να παίρνουν ονόματα προς τιμήν του Μαγγελάνου ή οποιουδήποτε άλλου με ιστορικό βίαιης αποικιοκρατίας» γράφει.
Οπως καταγγέλλει, ο Μαγγελάνος δολοφόνησε, υποδούλωσε και ξεσπίτωσε τους αυτόχθονες στη διάρκεια των ταξιδιών του και έβαλε χειροπέδες στους νέους άνδρες της σημερινής Αργεντινής. Εφόσον το αίτημα της Ντε λος Ρέγες και των υποστηρικτών της εισακουστεί, όνομα θα πρέπει επίσης να αλλάξουν η αποστολή Magellan της NASA, ένας κρατήρας στη Σελήνη, ένας άλλος στον Αρη, δύο τηλεσκόπια στη Χιλή και το υπό κατασκευή τηλεσκόπιο Giant Magellan Telescope. Οι εκκλήσεις μετονομασίας για τα Νέφη του Μαγκελάνου έρχονται να προστεθούν σε ανάλογες συζητήσεις σε άλλα πεδία της επιστήμης.
Η Ορνιθολογική Εταιρεία Αμερικής πρόσφατα αποφάσισε να καταργήσει τις κοινές ονομασίες ειδών που αναφέρονται σε πρόσωπα, κυρίως λόγω των αναφορών σε υποστηρικτές της δουλείας. Τον Ιανουάριο, όμως, η Διεθνής Επιτροπή Ζωολογικής Ονοματολογίας (ICZN) ξεκαθάρισε ότι δεν θα εξετάζει αιτήματα μετονομασίας για πολιτισμικούς ή ηθικούς λόγους, καθώς μια τέτοια κίνηση θα αφορούσε δυνητικά εκατοντάδες χιλιάδες είδη, με τις παλιές και τις νέες ονομασίες να προκαλούν σύγχυση.
Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ
04/12/2023
|
